Wat als Martin Luther King zijn mond had gehouden? Of Kennedy, Mandela..? Of recenter: Greta Thunberg? Ook aanspreken op de werkvloer zou meer aangemoedigd en bevorderd moeten worden. Waarom?
Onze geschiedenis én actualiteit vragen erom dat we leren ons mond open te doen wanneer we iets horen of zien dat fout gaat. Om het vervolgens te verbeteren. Dat geldt niet alleen voor politiek of klimaat.
Aanspreken op verbetering kan levens sparen
Hoeveel voorbeelden zijn er inmiddels van missers bij diverse instanties waar niet werd geluisterd naar de specialisten? Luchtvaart, politie, zorg.
Het meest recente voorbeeld is dat van Boeing bij de productie van de 737 Max.
Men zegt dat het inmiddels overbekende virus zich in China de eerste weken kon verspreiden omdat bezorgde specialisten over de mate van besmetting te lang hun mond moesten houden en voor veel beslissingen eerst toestemming van bovenaf moesten vragen.
Luisteren naar feedback kan veel geld besparen
Het project moet afgebroken worden en contracten verbroken. De productie duurt vele malen langer of loopt uit. Wanneer je moet uitstellen, opschorten of zelfs afbreken kost dat handenvol geld. Dan maar liever doorgaan. Met het risico dat het op lange termijn nog meer geld kost omdat de schade nog veel groter is.
Imagoschade en de angst daarvoor werken elkaar in de hand: We houden het liever onder de pet uit angst dat de buitenwereld te weten komt dat er iets niet in orde is. Men stelt het niet op prijs wanneer medewerkers aan de bel trekken. Vaak heeft de probleemmelder intern al meer malen melding gemaakt en is er niet geluisterd. Als iemand vervolgens de publiciteit opzoekt is de schade juist vele malen groter.
Aanspreken op verbetering levert meer gezondheid, welzijn en omzet op.
In de luchtvaart heeft men het probleem inmiddels onderkend en processen aangepast. Als iemand voor het opstijgen een onvolkomenheid constateert, wordt dat getest en het vliegtuig aan de grond gehouden. In de processen is ook een belangrijke stap opgenomen die te maken heeft met de communicatie: de gezagvoerder moet luisteren naar zijn mensen en aangeven en vastleggen waarom hij een melding naast zich neerlegt. Aan processen en procedures wordt doorgaans flink gesleuteld. Het verbeteren van de communicatie zelf schiet er vaak bij in. Onterecht.
Aanspreken is lastig, maar het levert veel op
Elkaar aanspreken is een hele kunst. Maar het is de moeite waard. Want naast meer gezondheid, welzijn en omzet levert het nog meer voordelen op. Echt spreken met elkaar motiveert en levert een betere samenwerking en expertise op. Welke vorm dat ook is: inspreken, uitspreken, aanspreken of tegenspreken..
Natuurlijk is het niet handig om alles te zeggen wat je op je hart hebt. Daarnaast is het niet het doel om overal ‘op tegen te zijn’. Het is de bedoeling dat aanspreken en feedback geven gebaseerd zijn op meedenken en samenwerken, niet op tegenwerken. Elkaar op de juiste manier aanspreken houdt ook in dat je weet waar de grenzen liggen. Dat je beseft dat het correct gebeurt en beseft dat je de ander nodig hebt en zelf ook bereid bent je inzichten ter discussie te stellen.
Elkaar aanspreken is moeilijk én het is te leren
Uit studies en onderzoek blijkt dat vrijwel iedereen het lastig vindt om anderen aan te spreken en feedback te geven. Daar zijn heel veel redenen voor, daarover graag een andere keer. Uit andere onderzoeken blijkt echter óók dat de productiviteit en de resultaten toenemen als we elkaar wél aanspreken en opbouwend feedback geven (Heins, Gytha 2019). Genoeg redenen om te pleiten voor het geven van feedback en elkaar aanspreken en om het te bevorderen in organisaties. Al is het nog zo lastig: je kunt en moet het leren en toepassen.
En ook voor aanspreken en feedback geldt: fouten maken mag, zolang je er maar van leert en verbetert. Waarna ik hoop dat spreken goud wordt, en zwijgen zilver.
Meer info en links:
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/01/11/al-tijdens-bouw-interne-kritiek-op-ramp-boeings-a3986496
https://en.wikipedia.org/wiki/Crew_resource_management
Heins, Gytha, 2019 Boom Uitgevers Amsterdam | 1e druk, 2017, EAN: 9789024409266, https://www.succesvolaanspreken.nl/
http://www.carrieretijger.nl/functioneren/communiceren/mondeling/vaardigheden/feedback-geven
